AYDIN HASAN/ANKARA- Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı (YTB), Osmanlı coğrafyasından göç ettikleri Latin Amerika’da “El Turco” olarak adlandırılan ve akraba topluluk olarak görülen göçmenlerin torunlarının yaşadıkları ülke ve bölgelerin tespiti konusunda geniş çaplı bir çalışma başlattı. YTB Başkanı Abdullah Eren, “Los Turcoslar, El Turco diye tabir edilenler. Osmanlı coğrafyasından gitmiş kahir ekseriyeti gayrimüslim olan Osmanlı tebaası ama onlar orada El Turco olarak biliniyor yani ister Hristiyan olsun ister Ezidi olsun, ister efendime söyleyeyim Müslüman olsun onlar da bizim kardeş topluluğumuz. Dolayısıyla bu geniş tanımın içerisinde Türkiye’nin öncelikleriyle uyumlu olacak şekilde faaliyetler yürütüyoruz” dedi.
Shakira ve Hayek…
Osmanlı coğrafyasından Latin Amerika’ya 1860 ile 1920 yılları arasında bir dizi göç dalgası yaşandı. Latin Amerika’ya yerleşen göçmenlere, Osmanlı topraklarından gelmeleri nedeniyle bölge halkı tarafından Los Turcos ve El Turco adı takıldı. El Turco göçmenlerinin torunları içinde bugün devlet başkanlığına kadar yükselen isimler içinde Nayib Bukele (El Salvador), Mario Abdo Benitez (Paraguay), Luis Abinader (Dominik), Michel Temer (Brezilya), Jamil Mahuad (Ekvador), Carlos Menem (Arjantin); sanatçılar içinde Grammy Ödülü sahibi Kolombiyalı şarkıcı Shakira, Meksikalı aktris-yönetmen Salma Hayek, aktör Ricardo Darin; iş insanı Carlos Slim ile Brezilyalı yazarlar Raduan Nassar ve Milton Hatoum ve Arjantinli aktör Ricardo Darin bulunuyor. Türkiye, vatandaş ve mavi kart sahibi olanlar dışında Balkanlar, Ortadoğu ve Orta Asya coğrafyasındaki Türkleri soydaş; Boşnaklar, Arnavutlar gibi grupları akraba topluluklar olarak tanımlıyor. Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı, akraba toplulukları kapsamı içine aldığı El Turco olarak adlandırılan grupların Latin Amerika’daki varlığı konusunda geniş çaplı bir çalışma başlattı.
El Turco göçmenlerinin torunları arasında Nayib Bukele (El Salvador), Mario Abdo Benitez (Paraguay), Kolombiyalı şarkıcı Shakira ve Meksikalı aktris-yönetmen Salma Hayek, aktör Ricardo Darin de var.
Amaç değerleri korumak
YTB Başkanı Abdullah Eren, yaptıkları çalışmalarla ilgili şu bilgileri verdi: ”Şimdi Boşnaklar, Arnavutlar bunlar bizim kardeş topluluklarımız, Filipinler Moro’daki Müslümanları da bunun içine sokabiliriz, Güney Amerika’ya 19’uncu yüzyılın sonunda gitmiş, şimdi onunla alakalı çok geniş bir çalışma yapıyoruz, Los Turcoslar, El Turco diye tabir edilenler. 19. yüzyılın sonunda, 20. yüzyılın başında Osmanlı coğrafyasından gitmiş kahir ekseriyeti Gayrimüslim olan Osmanlı tebaası ama onlar orada El Turco olarak biliniyor. İster Hristiyan olsun ister Ezidi olsun, ister Müslüman olsun, orada onlar El Turco olarak biliniyor, bizim kardeş topluluğumuz. Bu geniş tanımın içerisinde Türkiye’nin öncelikleriyle uyumlu olacak şekilde faaliyetler yürütüyoruz. İlk amacımız ortak tarihi, kültürel değerlerin korunması, ikinci olarak akademik, bilimsel iş birliğini ve oralardaki sivil toplum kuruluşlarını geliştirmeye çalışıyoruz.”
‘Batı Trakya Türk’üyüm’
Abdullah Eren, TBMM Dışişleri Komisyonu bünyesinde kurulan Yurt dışı Türkler ve Akraba Topluluklar Alt Komisyonu’nda yaptığı sunumda şunları söyledi: “Şimdi mesela ben aslen bir Batı Trakyalıyım, Batı Trakya Türk’üyüm. Ben doğma büyüme İstanbulluyum da babam Gümülcine doğumlu, anne tarafım Kastamonu ama babadan ben Batı Trakyalıyım. Şimdi tabii Batı Trakya’nın Lozan’dan kaynaklanan ayrı bir statüsü var, orada Türkiye garantör ülke aynı zamanda ama bizim Kosova’da da soydaşlarımız var, Makedonya’da da soydaşlarımız var, Bulgaristan’da soydaşlarımız var, Osmanlı bakiyesi toprakların dışında kalan Türkler var; şimdi Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan, Özbekistan, Türkmenistan işte Terekemelerden Karakalpaklara, Kırım Tatarlarından Ahıska Türklerine, Lübnan Türklerinden Irak Türklerine çok geniş bir soydaş coğrafyası var.”
